BADANIA ZUŻYTYCH OPON DO WYKORZYSTANIA W BUDOWNICTWIE
Nowy materiał budowlany to nowe możliwości i szansa na kompleksową ochronę środowiska naturalnego.
Dynamiczny rozwój infrastruktury komunikacyjnej oraz motoryzacji pociąga za sobą zwiększenie liczby pojazdów, które każdego roku zużywają coraz więcej opon. Na terenie Unii Europejskiej zużyto w 2015 roku około 3,4 mln ton opon samochodowych. W tym samym czasie w Polsce zużyto 260 tys. ton opon. Zużyte opony są odpadem niezwykle trwałym, który nie ulega naturalnemu rozkładowi i wykazuje odporność na działanie wody, różnego rodzaju chemikaliów oraz ekstremalnych temperatur. Zużyta opona samochodowa zawiera, oprócz gumy, kord tekstylny i stalowy, co znacznie utrudnia jej recykling. Klasyfikowane w Unii Europejskiej postępowanie z odpadami w odniesieniu do zużytych opon można opisać następującymi działaniami:
a) zapobieganie wykorzystujące edukację społeczeństw, identyfikację problemów i większą dbałość o produkt;
b) przygotowanie do ponownego użycia, np. bieżnikowanie opon lub eksport oraz
c) recykling produktowy, materiałowy lub/i energetyczny, np. polegający na odzysku energii w trakcie spalania opon w piecach cementowni.
Zapobieganie i przygotowanie do ponownego użycia ma na celu wydłużenie czasu użytkowania pojedynczej opony i zmniejszenie zapotrzebowanie na nowy produkt, a przez to zmniejszenie całkowitej ilość odpadów odprowadzanych do środowiska. Odpad w postaci całych zużytych opon musi zostać poddany jednej z form recyklingu, ponieważ składowanie całych opon jest niebezpieczne i grozi powstaniem trudnych do ugaszenia pożarów. Dyrektywy unijne i ustawy krajowe wymuszają określony poziom odzysku i recyklingu opon, z którego w kraju wywiązujemy się, stosując na masową skalę recykling energetyczny polegający na spalaniu opon jako paliwa alternatywnego w pie cach cementowi oraz na mniejszą skalę wysokoenergetyczny recykling materiałowy. Obydwie formy recyklingu stanowią dodatkowe i dotkliwe dla środowiska obciążenie związane z zanieczyszczeniem (spalanie) lub koniecznością zużycia dużych ilości energii. Recykling energetyczny opon, oprócz spalania mającego na celu bezpośrednie odzyskanie energii, może przybierać formę wysokoenergetycznych procesów ogrzewania całych opon lub ich części bez dostępu tlenu (piroliza), termicznej destrukcji gumy rozpuszczanej w rozpuszczalnikach organicznych (destrukcja) lub dewulkanizacji gumy przez dostarczenie energii termicznej i mechanicznej. Końcowymi produktami tych procesów są węglowodory alifatyczne, wodór i siarkowodór, węglowodory aromatyczne, sadza pizolityczna oraz stal (piroliza), ropa syntetyczna, smoła, kord stalowy (destrukcja), dewulkanizant (dewulkanizacja) stanowiący mniej wartościowy surowiec wtórny dodawany przy produkcji nowych wyrobów gumowych.
